ภูมิแพ้คืออะไร
โรคภูมิแพ้ allergy
ภูมิแพ้ (allergy) คือ ความผิดปกติจากภาวะภูมิไวเกินของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายคนเรา ซึ่งอาการภูมิแพ้เป็นอาการที่เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันของเรามีการตอบสนองต่อสารต่างๆ ซึ่งสารที่ก่อให้เกิดภูมิแพ้นั้นเรียกว่า สารก่อภูมิแพ้
อาการแสดงของโรคภูมิแพ้
อาการของโรคภูมิแพ้เกิดจาก สารก่อภูมิแพ้ ไปกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน หรือระบบภูมิต้านทานที่มากเกินไป แล้วส่งผลให้เกิดอาการภูมิแพ้ต่อระบบต่างๆตามมา อาการภูมิแพ้มีได้ตั่งแต่
-
อาการภูมิแพ้ทางระบบทางเดินหายใจ
โดยผู้ป่วยที่มีอาการ ได้ตั้งแต่น้ำมูกไหล จาม คันจมูก คัดจมูก (คนทั่วไปมักเรียกโรคแพ้อากาศ) หรืออาจมีอาการรุนแรง เช่น ไอ มีเสมหะมาก มีอาการหอบหืด (หลอดลมมีการหดเกร็ง)
-
อาการภูมิแพ้ทางระบบผิวหนัง
ผู้ป่วยมักมีอาการเป็นผื่นแดง หรือ ที่เรียกว่า ลมพิษ ซึ่งมักเกิดจาก แพ้อาหาร โดยผู้ป่วยที่เป็นลมพิษจะเริ่มด้วยอาการคัน หลังจากนั้นจะมีอาการบวม เป็นได้ทั้งตัวโดยเฉพาะที่ถูกเกาหรือกดรัด มักเป็นๆหายๆ อาการบวมอาจจะเป็นแบบตุ่มนูนที่มีขนาดแตกต่างกัน ส่วนใหญ่อาจดูคล้ายตุ่มยุงกัด แต่บางแห่งจะดูคล้ายแผนที่ โดยตรงกลางผื่นสีจะจางและไม่นูน ผื่นลมพิษนี้ อาจมีลักษณะแตกต่างไป ในบางครั้งจะรวมกันเป็นปื้นหนา หรือ อาจมีจุดขาวซีดๆ ตรงกลาง ขณะที่ขอบโดยรอบจะหนานูนแดง ผื่นลมพิษจะเห่อเร็วและผื่นนั้นมักจะหายภายใน 4-6 ชั่วโมงโดยไม่มีร่องรอยหลงเหลือ แล้วก็จะย้ายไปขึ้นบริเวณอื่นได้อีก
-
อาการภูมิแพ้ทางระบบทางเดินอาหาร
ผู้ป่วยมีอาการ ปวดท้อง ท้องเสีย อาเจียนได้
-
อาการภูมิแพ้ทางระบบดวงตา
ผู้ป่วยมีอาการคันตา เคืองตา น้ำตาไหล มักเกิดจากการแพ้ฝุ่นละอองในอากาศ
-
อาการภูมิแพ้ชนิดรุนแรงและเกิดหลายระบบร่วมกัน (Anaphylaxis)
ภูมิแพ้ที่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ อาการแพ้จะเกิดขึ้นรุนแรง รวดเร็วและมีอาการหลายระบบ โดยผู้ป่วยอาจมีอาการคัน ลมพิษ บวมที่หน้า ปาก แน่นในลำคอ จาม น้ำมูกไหล หายใจลำบาก บางรายอาจมีอาการปวดท้อง อาเจียน ท้องเสีย ความดันโลหิตลดต่ำลง หมดความรู้สึก และอาจถึงแก่ชีวิตได้ ถ้าไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ในรายที่เป็นโรคหืดอยู่เดิมอาจไปกระตุ้นให้โรคหืดกำเริบได้
สาเหตุของโรคภูมิแพ้
1. พันธุกรรม : ผู้ป่วยที่มีประวัติพ่อแม่เป็นโรคภูมิแพ้จะมีโอกาสเป็นภูมิแพ้มากกว่าคนปกติ
2. สิ่งแวดล้อม : ผู้ป่วยภูมิแพ้ควรพยายามหลีกเลี่ยงการอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่มีสารก่อภูมิแพ้ เช่น หลีกเลี่ยงการอยู่ในบริเวณหรือสถานที่ที่มีฝุ่นเยอะ หรือ หากแพ้ยา ก็ไม่ควรรับประทานยานั้นอีก
การรักษาโรคภูมิแพ้
อย่างที่ได้ทราบกันมาแล้วว่าโรคภูมิแพ้เป็นโรคที่เกิดจากการตอบสนองของร่างกายต่อสารก่อภูมิแพ้ ดังนั้นวิธีการที่จะไม่ให้เกิดโรคภูมิแพ้ที่ดีที่สุด คือ การหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นที่ทำให้เกิดอาการภูมิแพ้ เช่น พยายามค้นหาสาเหตุว่า หากอาการภูมิแพ้ที่เราเป็นอยู่เกิดจากอาหารทะเล ก็พยายามหลีกเลี่ยงไม่ทานอาหารทะเล หรือหากแพ้ฝุ่นก็ไม่ควรอยู่ในสถานที่มีฝุ่น
อย่างไรก็ตามแม้ว่าผู้ป่วยจะพยายามหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นดังกล่าวก็อาจไม่ได้ 100 % เพราะบางทีผู้ป่วยก็อาจต้องอยู่ในสถานะการณ์ที่มีสารก่อภูมิแพ้อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ดังนั้นอีกวิธี คือ การแก้ที่ระบบภูมิคุ้มกันหรือภูมิต้านทานของร่างกายผู้ป่วยโดย ปรับปรุงสมดุลของระบบภูมิต้านทาน เพื่อให้ไม่เกิดปฎิกริยาการตอบสนองของร่างกายต่อสิ่งกระตุ้นเร็วจนเกินไป เช่น การดื่มยาน้ำสมุนไพรฮั้วลักเซียมที่มีส่วนผสมของสมุนไพร 99 ชนิด ช่วยปรับสมดุลของระบบภูมิต้านทานหรือภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำให้ระบบต่างๆ ของร่างกายกลับมาทำงานเป็นปกติจึงช่วยลดการเกิดภูมิแพ้ได้