คักฮกกับสรรพคุณที่ไม่ธรรมดา

คักฮก Dendrobium houshanense เป็นกล้วยไม้ชนิดหนึ่งที่เจริญเติบโตอยู่บนหินอยู่บนยอดเขา ซึ่งจะได้รับการหล่อเลี้ยงจากเมฆหมอกจากฝน และน้ำค้าง จึงเก็บสะสมความชุ่มชื้นอยู่ภายในตัว

        เท่าที่ศึกษามา พืชในตระกูล Dendrobium มีการ review บทความเป็นภาษาไทยค่อนข้างน้อย ดังนั้น webmaster เลยขอโอกาสนี้ ทบทวนบทความที่ได้มีการตีพิมพ์ลงในวารสารชั้นนำอย่าง Bioactive Carbohydrates and Dietary Fibre vol.1, issue 2, April 2013, page 131-147

        พืชในตระกูล  Dendrobium เป็นพืชในตระกูลกล้วยไม้ ซึ่งมีอยู่ประมาณ 1,100 สายพันธุ์ โดยมากกระจายอยู่แถวทวีปเอเชียและหมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก

        ส่วนของคักฮกที่ใช้ในทางยา คือ ส่วนของลำต้น เมื่อนำมาตากแห้งก็จะมีลักษณะขดๆ กันเป็นก้อนกลมเล็กๆ ดังรูป

        ภายในคักฮกจะอุดมไปด้วยสาร Polysaccharide ซึ่งเป็นสารสำคัญที่มีฤทธิ์ทางยาดังนี้ คือ

• ฤทธิ์กระตุ้นภูมิต้านทาน (Immuno-enhancing properties)
• ฤทธิ์ต้านเบาหวาน (Anti-daibetic properties)
• ฤทธิ์ต้านมะเร็ง (Anti-tumor properties)
• ฤทธิ์ลดความดันโลหิตสูง (Antihypertensive and anti-stroke properties)
• ฤทธิ์บำรุงตับ (Hepatoprotective properties)
• ฤทธิ์ต้านการอักเสบ (Anti-inflammatory properties)

คักฮกได้รับการบันทึกในวงการแพทย์ชั้นสูงของจีน เช่นเดียวกับโสม และเป็นการสืบทอดกับมาในตำรับยาจีนแผนโบราณเป็นเวลากว่า 5,000 ปี ในการใช้ทางการแพทย์มีการใช้ในกรณีที่ต้องการรักษาความชุ่มชื้น รักษาอาการกระหายน้ำ ช่วยปกป้องบำรุงกระเพาะอาหาร ช่วยทำให้ตับสะอาด ช่วยบำรุงสายตาและปรับปรุงการมองเห็น

ปัจจุบันคักฮกมีราคาสูงมากเนื่องจาก มีความต้องการมากกว่าจำนวนของ คักฮกที่มีอยู่ในตลาด จึงทำให้ราคาของมันสูงมาก รู้จักกับคักฮกกันแล้ว จึงไม่น่าแปลกใจเลยว่าทำไมในยาน้ำสมุนไพรฮั้วลักเซียมจึงมีสรรพคุณบำรุงมากมาย นั้นเป็นเพราะว่า 1 ใน 99 สมุนไพร ที่เป็นส่วนประกอบในยาน้ำสมุนไพรฮั้วลักเซียม  นั้นมีคักฮกเป็นส่วนประกอบอยู่นั่นเอง